Ngoại hạng Anh: Bóng đá trực diện lên ngôi, liệu giải đấu có đang dần trở nên nhàm chán?
Mùa giải Ngoại hạng Anh 2025/26 đang chứng kiến một xu hướng đáng chú ý: sự trỗi dậy mạnh mẽ của lối chơi bóng đá trực diện. Thay vì xây dựng lối chơi từ phần sân nhà, các đội bóng giờ đây ưu tiên đẩy bóng lên phía trước một cách nhanh chóng, tìm cách đưa bóng vào vòng cấm địa đối phương, và tận dụng tối đa các tình huống cố định như phạt góc hay thậm chí là ném biên.
Điều đáng lo ngại là lối chơi thực dụng này lại nhận được sự tán dương từ không ít người hâm mộ. Sự xuất sắc của các cầu thủ có khả năng ném biên mạnh mẽ, hay những bàn thắng được ghi từ các pha dàn xếp đá phạt góc bài bản đều nhận được những tràng pháo tay. Thậm chí, ống kính máy quay thường xuyên tập trung vào các HLV chuyên trách tình huống cố định, những người được xem là "ngôi sao" trong chiến thuật của các đội, hơn là HLV trưởng.
Tại Arsenal, HLV chuyên phụ trách tình huống cố định Nicolas Jover đã trở thành một nhân vật được yêu mến đến mức người hâm mộ còn vẽ tranh tường và sáng tác bài hát để vinh danh ông. Tuần qua, sau bàn thắng từ chấm phạt góc của Matty Cash vào lưới Manchester City, hình ảnh HLV Austin MacPhee của Aston Villa mới là tâm điểm truyền thông, chứ không phải HLV Unai Emery. Tương tự, Tottenham đã có 3 bàn thắng vào lưới Everton, trong đó có 2 bàn đến từ các pha phạt góc.
Sự "Mỹ hóa" trong lối chơi của Ngoại hạng Anh không chỉ đến từ làn sóng các ông chủ người Mỹ mà còn ở cách tiếp cận trận đấu, gợi nhớ đến tư duy của giải bóng bầu dục NFL, nơi mọi tình huống đều được tính toán kỹ lưỡng như những kịch bản đã được lập trình sẵn.
Arsenal: Thực dụng hay thiếu sáng tạo?
Đội đầu bảng Arsenal là một ví dụ điển hình. Sau 9 vòng đấu, họ ghi được 16 bàn thắng, trong đó có đến 9 bàn từ tình huống cố định, 2 bàn từ penalty và chỉ 5 bàn từ bóng sống. "Pháo thủ" hiện đang xếp dưới 14 đội khác ở chỉ số ghi bàn từ các pha bóng đang diễn ra. Điều này đặt ra câu hỏi về sự hấp dẫn của họ so với các đội như Manchester City, Liverpool hay Tottenham, những đội ghi nhiều bàn từ bóng sống hơn.
Cựu danh thủ Jamie Carragher đã từng gọi Gabriel Magalhaes là "cầu thủ có ảnh hưởng lớn nhất Ngoại hạng Anh hiện nay" nhờ khả năng tận dụng tình huống cố định xuất sắc. Tuy nhiên, liệu những pha "không chiến" trong vòng cấm có thực sự hấp dẫn hơn một pha phối hợp nhuyễn và đẹp mắt?
Những con số biết nói
Thống kê mùa giải 2025/26 cho thấy tổng số bàn thắng trung bình mỗi trận là 2,68, mức thấp nhất kể từ mùa giải 2017/18. Tỷ lệ bàn thắng từ phạt góc tăng kỷ lục ở mức 18,7%. Thậm chí, thời gian bóng thực sự lăn trên sân mỗi trận chỉ còn trung bình 55 phút 12 giây, thấp nhất kể từ mùa giải 2022/23. Dù các trận đấu thường kéo dài hơn 100 phút với sự can thiệp của VAR và bù giờ, nhưng thời gian bóng chết lại gia tăng đáng kể, khiến trận đấu trở nên rời rạc.
| Mùa giải | Số bàn thắng trung bình mỗi trận |
|---|---|
| 2017/18 | 2.68 |
| 2025/26 (ước tính) | 2.68 |
| Loại bàn thắng | Tỷ lệ % |
|---|---|
| Từ phạt góc | 18.7% |
| Mùa giải | Thời gian bóng lăn trung bình mỗi trận |
|---|---|
| 2022/23 | 55 phút 12 giây |
| 2025/26 (ước tính) | 55 phút 12 giây |
Sự cân bằng hay lối mòn?
Lối chơi kiểm soát bóng, vốn được xem là chuẩn mực trong nhiều năm qua, đang dần tỏ ra lỗi thời. Các cầu thủ dường như ngại rủi ro và tỏ ra nhàm chán với việc chuyền bóng qua lại mà thiếu đi sự đột phá. Nhiều HLV từng chạy theo phong cách của Pep Guardiola nhưng không đủ nguồn lực, giờ đây lại chuyển sang xu hướng bóng dài, phạt góc, ném biên chiến thuật.
Sự gia tăng hiệu quả từ các tình huống cố định có thể tạo ra sự cân bằng, giúp các đội bóng nhỏ hơn cạnh tranh tốt hơn. Tuy nhiên, việc quá phụ thuộc vào những pha bóng chết không thể là lời giải cho sự hấp dẫn và chất lượng chuyên môn của giải đấu.
Hướng tới một thứ bóng đá hiện đại
Bóng đá cần sự cân bằng giữa chiến thuật và cảm xúc, giữa khoa học và sáng tạo. Paris Saint-Germain, nhà vô địch châu Âu, là một minh chứng cho lối chơi hiện đại, có thể chơi nhanh, trực diện khi cần, nhưng vẫn duy trì khả năng triển khai bóng qua tuyến giữa và khai thác khoảng trống ở hai biên. Đây mới là thứ bóng đá mà các đội bóng Ngoại hạng Anh nên hướng tới để nâng cao chất lượng giải đấu, thay vì cố gắng trở thành một phiên bản "nâng cấp" của Stoke City thời Tony Pulis, nơi mọi thứ xoay quanh ném biên, phạt góc và sút xa.